We współczesnym świecie kultura nie zna granic ani ograniczeń. Zamiast tradycyjnych wystaw, koncertów lub spektakli coraz więcej artystów i instytucji kulturalnych przenosi swoje działania do świata wirtualnego. Wydarzenia kulturalne online stają się coraz bardziej popularne, oferując dostęp do sztuki, muzyki, teatru i literatury z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki napisom i tłumaczeniu na języki migowe wydarzenia online są bardziej dostępne dla osób niepełnosprawnych.
Dzięki internetowi publiczność z różnych zakątków globu może uczestniczyć w wydarzeniach, które wcześniej były niedostępne z powodu odległości czy ograniczeń finansowych. W ten sposób sztuka staje się bardziej przyjazna dla wszystkich. Technologia umożliwia artystom dotarcie do szerszego grona odbiorców.
Jak pandemia wpłynęła na organizację wydarzeń
W związku z pandemią COVID-19 w Polsce i na świecie wprowadzono ograniczenia epidemiczne, których celem było zminimalizowanie ryzyka zarażenia się oraz dalszej emisji choroby. Reżim sanitarny spowodował utrudnienia na wielu płaszczyznach życia społecznego. Jednym z obszarów dotkniętych skutkami izolacji była kultura i ośrodki życia kulturalnego.
Wiele instytucji kultury doświadczyło negatywnych skutków pandemii w formie spadku przychodów z działalności gospodarczej. Ograniczenie możliwości prowadzenia działalności przez podmioty sektora kultury spowodowało zmiany w funkcjonowaniu podmiotów tej branży. Instytucje oferujące uczestniczenie w odbiorze oraz tworzeniu kultury organizują wydarzenia kulturalne online, aby uzyskać dochody umożliwiający utrzymanie na rynku oraz pozwalające społeczeństwu na kontakt z kulturą.
Jak technologia zmienia uczestnictwo w kulturze
Niektóre wydarzenia zostały przeniesione do internetu, inne organizowane są hybrydowo – w sieci i tradycyjnej formule. Najczęściej w sieci organizowane są różnego rodzaju warsztaty, wystawy oraz koncerty. Dzięki ogromnej popularności takich platform, jak Facebook oraz YouTube mają one zasięg globalny. Wydarzenia kulturalne online oferują elastyczność czasową. Nie trzeba martwić się o opóźnienia czy kolidujące harmonogramy. Wystarczy połączenie z internetem i można cieszyć się kulturą w dowolnym momencie.
Wśród nowych działań o charakterze cyfrowym pojawiły się spotkania i warsztaty edukacyjne, konferencje, webinaria, oprowadzania kuratorskie czy projekty badawcze. Wiele wydarzeń online umożliwia widzom aktywne uczestnictwo poprzez komentarze na żywo, dyskusje czy nawet udział w interaktywnych warsztatach. To tworzy więź między artystami a publicznością, wspólnotę kulturalną w wirtualnej przestrzeni.
Hybrydowe wydarzenia kulturalne – nowy standard?
Wydarzenia hybrydowowe to specjalny rodzaj imprezy, w którym publiczność może brać udział osobiście na miejscu lub online będąc w każdym zakątku świata z dostępem do sieci. Zdalni uczestnicy mogą obserwować wydarzenie dzięki transmisji na żywo tworzonej na wybranej przez organizatora platformie, w mediach społecznościowych lub na stronie internetowej.
W ostatnich kilku latach wydarzenia hybrydowe zyskują na popularności. Mieszany tryb spotkania ma wiele zalet. Impreza hybrydowa ma zdecydowanie większy zasięg, a łączony format skraca dystanse. Wydarzenia hybrydowe dają możliwość szybszego i tańszego dotarcia do większej liczby odbiorców, a jednocześnie pozwalają na bezpośrednią interakcję. Opcja hybrydowa jest komfortowa dla uczestników, gdyż nie muszą płacić za dojazd czy zakwaterowanie. Dla organizatorów to dobry sposób na budowanie relacji z klientami oraz partnerami biznesowymi.
Festiwale w wersji cyfrowej
Współczesna technologia umożliwia ludziom z całego świata zdalne uczestnictwo w globalnych wydarzeniach. Streaming koncertów i spektakli pozwala fanom doświadczyć wydarzenia w zaciszu własnego domu. AI (sztuczna inteligencja) i VR (wirtualna rzeczywistość) zmieniają świat rozrywki, przekształcając sposób, w jaki konsumujemy i tworzymy treści, a także rewolucjonizują branżę rozrywkową.
Festiwale muzyczne tworzą aplikacje, które pozwalają fanom otrzymywać powiadomienia, gdy mają wystąpić ich ulubieni artyści. AI oraz uczenie maszynowe (ML) są wykorzystywane do analizy danych z mediów społecznościowych w czasie rzeczywistym, co pozwala organizatorom wydarzeń lepiej zrozumieć oczekiwania fanów i odpowiednio dostosować swoje strategie. Przyszłość wirtualnych wydarzeń związana jest z szerszym wykorzystaniem nowych technologii, w tym internetu rzeczy (IoT) i Web3, które pozwalają oglądać wirtualne instalacje artystyczne nałożone na rzeczywisty teren festiwalu.
Zalety i wady festiwali online
Wydarzenie w formie online to najbezpieczniejsza opcja dla uczestników, którzy nie są narażeni na ryzyko zarażenia się wirusem czy incydentu typu chuligańskiego, jak na imprezach masowych. Podczas wirtualnych spotkań publiczność ma możliwość nawiązywania networkingu, np. za pomocą czatów lub pokojów dyskusyjnych na wybranych platformach. Transmisja na żywo umożliwia komfortowy odbiór na kanapie w domu.
Dla organizatorów realizacja wirtualnych wydarzeń wiąże się z mniejszymi kosztami produkcji. Zazwyczaj pracuje przy niej mniejsza ekipa, nie ma wydatków na transport, noclegi czy gastronomię.
Ale eventy w formie online nie dostarczają emocji, które możemy współdzielić z innymi uczestnikami ze względu na brak bezpośredniego kontaktu interpersonalnego. Każda osoba uczestnicząca w wydarzeniu jest odizolowana oraz reszty i nie ma możliwości wspólnych dyskusji na bieżąco. Dla organizatorów rentowność projektów online jest mniejsza niż przy normalnych realizacjach, przez co agencje eventowe zmuszone są do redukcji etatów czy wprowadzania oszczędności, by przetrwać.
